İstifa eden işsizlik maaşı alabilir mi? Sorusu birçok çalışanın hakları bakımından merak ettiği konulardan biridir. İşsizlik maaşı, Türkiye’de işini kaybeden vatandaşların geçici bir süre geçimlerini sağlamak amacı ile işsizlik sigortası kapsamında devletten aldığı yardımdır. Ancak, bu yardım her işten ayrılan kişinin hak kazandığı bir ödenek değildir. Özellikle istifa eden çalışanların, işsizlik maaşı alıp alamayacağı konusu pek çok kişinin kafasını karıştırır. Peki, istifa eden işsizlik maaşı alabilir mi? Hakları nelerdir? Hangi durumlarda haklı fesih sebepleridir? Gibi sorulara, bu yazımızda yanıt ile birlikte, istifa edenlerin hangi durumlarda işsizlik maaşı alabileceğini detaylı şekilde ele aldık.
İşsizlik Maaşı Nedir?
İşsizlik maaşı, iş sözleşmesi biten çalışanlara, belli şartlar altında ödenen işsizlik sigortası kapsamına giren bir ödenektir. Bu ödemeye hak kazanmak için belli şartların karşılanması gerekir. İşsizlik maaşı almaya hak kazanmak için gerekli durumlar şu şekildedir.
İşsizlik maaşı almaya hak kazanmak için kişinin iş sözleşmesine son verilmeden önce en az 600 gün sigortalı olarak çalışması ve işsizlik sigortası priminin ödenmiş olması gerekir.
İşten ayrılmadan önceki son 120 gün çalışanın prim ödemesinin yapılması ve kesintisiz bir şekilde çalışılmış olmasına bakılır.
İşveren tarafından iş akdine son verilmesi gerekir.
İş akdinin, İş Kanunu’nun 24. Maddesi’ne göre işçi tarafından haklı nedenle feshedilmesi gibi durumların varlığına bakılır.
Tüm bu şartların sağlanması halinde “istifa eden işsizlik maaşı alabilir mi?” sorusunun yanıtı olumlu olur.
İşsizlik Maaşı Almak İçin Gerekli Koşullar
Hukuk sistemimiz işsizlik maaşına hak kazanabilmek için bazı koşulların varlığına bakar.
Sigortalı işsiz olmak; bu yasanın kapsamında olan bir işyerinde hizmet sözleşmesi kapsamında olan ve sigortalı olarak çalışırken, işinden olan ve Türkiye İş Kurumu’na başvurarak çalışmaya hazır olduğunu bildiren kişiyi ifade eder. Bu durumda, işsizlik sigortası tüm işsizlere değil iş akdi ile çalışırken işini kaybeden işçilere yapılabilir.
Belli süreyle hizmet akdine uygun çalışmak ve işsizlik sigortası primi ödemek; işsizlik maaşına hak kazanmak için hizmet akdinin sona ermesi öncesi son 120 gün hizmet akdine tabi olmayı ifade eder. Hizmet süresinin son üç yılı içinde 600 gün sigortalı olarak çalışmış olmak ve işsizlik sigortası priminin de ödenmiş olması gerekir.
Türkiye İş Kurumu başvurusu; İş Kanunu kapsamına giren bir işyerinde hizmet akdine göre çalışırken, bazı sebeplerle sözleşmesi sona eren çalışanlar, bu tarihi izleyen 30 gün içinde işten ayrılma bildirgesi ile birlikte Türkiye İş Kurumu’na başvuru yapması gerekir. Bu başvuru doğrudan ya da elektronik ortamda olması halinde işsizlik ödeneği almaya hak kazanır. İstifa eden kişinin işsizlik maaşı ve diğer hakları ile ilgili bir iş hukuku avukatı desteği alınabilir.
Kendi İsteğiyle İstifa Eden İşsizlik Maaşı Alabilir mi?
Kendi isteğiyle istifa eden işçi genellikle işsizlik maaşına hak kazanamaz. İşsizlik maaşına, işverenin işçinin iş akdine haklı sebeplere dayanmadan son verilmesi durumunda hak kazanılır. Ancak, bu kuralın istisnaları da bulunur. İşçi, iş akdini haklı sebeplere dayanarak feshetmişse, işsizlik maaşı alabilir. Bu sebeple “istifa eden işsizlik maaşı alabilir mi” sorusuna, haklı bir nedene dayanan bir istifa ile işsizlik sigortasından yararlanır cevabı verilebilir.
Haklı Nedenle Fesih ve İşsizlik Maaşı Nedir?
İş Kanunu’nun 24. Maddesi’ne göre çalışanlara belli koşullarda iş sözleşmesini tek taraflı sona erdirme hakkı verilmiştir. Bu hak, işçinin mağduriyetini engellemek üzere verilmiş bir haktır. İş Kanunu bazı durumlarda işçinin iş akdini derhal sona erdirmesine olanak tanır. Haklı nedenlere dayanarak iş sözleşmesini fesheden bir çalışan, kendi isteği ile istifa etmiş olsa da işsizlik maaşı almaya hak kazanır.
Haklı fesih nedenleri şu şekildedir;
Sağlık Sorunları: Çalışan işyerindeki koşullardan kaynaklı sağlık sorunları yaşıyorsa bu durum haklı sebeplere dayalı fesih unsurudur.
Ahlak ve iyi niyet Kurallarına Aykırı Davranışlar: İşverenin işçisinin maaşını ödememesi, iş ortamı ile ilgili işçisini yanıltması ya da onur kırıcı davranışlarda bulunması haklı fesih nedenlerindendir. İşçinin tacize uğramasına karşın işverenin gerekli önlemleri almaması da haklı bir fesih sebebidir. İşçi bu tip durumların varlığı halinde istifa ettiğinde işsizlik maaşı alabilir.
Zorlayıcı Nedenler: Doğal afetler ya da benzeri durumlar sebebi ile çalışanın işine devam edememesi gibi durumlar haklı fesih sebebibidir.
Bu durumlarda işçi istifa ettiğinde, işsizlik maaşı başvurusu olumlu sonuçlanır.
Haksız Nedenlerle İstifa ve İşsizlik Maaşı Hakkı
İşçi sadece kişisel sebeplerden kaynaklı işten ayrılmak istiyorsa, bu durumda haksız nedenle fesih söz konusu olur. Haksız nedenlerle istifa eden işçinin işsizlik maaşı alma hakkı yoktur. Kısaca, haksız nedenle istifa eden işsizlik maaşı alamaz.
Sıkça Sorulan Sorular
Kendi İsteği ile İstifa Eden İşsizlik Maaşı Alabilir Mi?
Kendi talebi ile haklı nedenlere dayanarak istifa eden kişi İşsizlik ödeneği alabilir. Ancak, bu durumda işveren tarafından çıkış kodu gerçeğe uygun şekilde verilmelidir.
İstifa Eden Nasıl İşsizlik Maaşı Alabilir?
Hizmet sözleşmesinin sonlanması öncesi son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olan işçi, hizmet sözleşmesinin feshi sonrası 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine başvuru yapması gerekir. Bu başvuru, şahsen ya da elektronik ortamda gerçekleştirilebilir.
İstifa Eden İşsizlik Maaşı Almak İçin Avukat Şart Mı?
İstifa eden işsizlik maaşı almak için avukat şart değildir ancak, bu tip durumlarda hak kayıpları yaşanabileceği için bir iş hukuku avukatı ile görüşmekte yarar var.
