Nafaka davası, eşlerin boşanması durumunda ekonomik olarak beklentiler üzerine açılan bir dava türüdür. Nafaka, boşanma durumunda eşlerin ya da müşterek çocukların geçimini sağlamak üzere bağlanan bir tür maddi yardımdır. Türk Medeni Kanunu’nun175. maddesinde nafakaya dair düzenlemeler yer alır.
Nafakanın amacı, eş ya da müşterek çocukların, boşanmadan kaynaklı ekonomik olarak zor duruma düşmelerinin önüne geçmektir. Nafaka, genellikle ekonomik olarak güç durumda olan eşe ya da müşterek çocuklara, hakim kararı ile bağlanır.
Nafakanın miktarı, eşlerin gelirleri, müşterek çocukların ihtiyaçları ve sosyal durumları gibi çeşitli faktörler dikkate alınarak belirlenir. Nafaka, aylık ya da toplu şekilde ödenebilir.
Eş ya da müşterek çocukların yoksulluk içinde kalmalarının önüne geçmek üzere önemli bir hukuki araç olan nafaka, boşanma sebebi ile ekonomik olarak zor duruma düşmeyi önleyerek, yaşam standartlarını korumaya yardımcı olur. Nafaka davası açmak için öncelikle eksiksiz şekilde ilgili makama başvuru yapılması gerekir. Bu yazımızda nafaka davası nasıl açılır, nafaka davası türleri gibi sorularınız için detaylı açıklamalar hazırladık.
Nafaka Türleri Nelerdir?
Nafaka, Türk Medeni Kanunu’nda düzenleme alanı olan ve kelime anlamı itibari ile yaşamın idamesi için ihtiyaç olan geçimlik ödeme anlamına gelir. Kanunlar, 4 farklı nafaka türü düzenlemiştir. Bu nafakalar türleri şu şekildedir.
Tedbir Nafakası
Nafaka davası türlerinden ilki tedbir nafakasıdır. Boşanma davası devam ederken eşlerden birinin ekonomik olarak zorluğa düşmemesi için diğer eşin ödemesi gereken nafaka türüdür. Tedbir nafakası, geçici bir nafaka türüdür. Boşanma davasının kesinleşmesine kadar devam eden tedbir nafakasının amacı, boşanma davası süresince maddi olarak zorlanacak tarafın mağduriyetine önlem almaktır.
Tedbir nafakası talep etmek için davacı eşin bazı şartları sağlaması gerekir.
Boşanma davası açmış olması,
Eşlerden birinin maddi olarak zor durumda olması,
Nafaka talebinin haklı nedenlere dayanması,
Tedbir nafakasının miktarı, davacının ve davalının gelir ve giderlerine göre tespit edilir. Tedbir nafakası, aylık olacak şekilde ödenir ve miktarı her yıl yeniden değerlendirilir.
Tedbir nafakasının en temel özelliği, boşanma davasının kesinleşmesi ile birlikte kendiliğinden sona ermesidir. Ancak, boşanma davası kesinleşmesi sonrası da tedbir nafakasının devamına ihtiyaç duyulabilir. Böyle bir durumda taraflar yeniden dava açma hakkına sahiptir. Tedbir nafakası hakkında tüm haklarınızı öğrenmek için bir boşanma hukuku avukatı ile görüşebilirsiniz
İştirak Nafakası
İştirak nafakası, boşanma durumunda velayeti kendine verilmeyen eş tarafından velayetin verildiği eşe çocuk ya da çocuklarının sağlık, bakım, eğitim gibi masraflarını ödemesi için aylık olarak ödenen maddi yardımdır. İştirak nafakası, çocuklara erişkin ya da meslek sahibi oluncaya kadar ödenir.
İştirak nafakasının amacı, çocukların boşanmadan kaynaklı ekonomik olarak zor duruma düşmelerine engel olmaktır. İştirak nafakasının miktarı, eşlerin gelirleri, ihtiyaçları ve sosyal durumları gibi bazı faktörlere göre belirlenir. İştirak nafakası, aylık olarak ödenebileceği gibi toplu olarak da ödenebilir.
İştirak nafakası, eşlerin ya da müşterek çocukların yoksulluk içinde kalmasının önüne geçmek üzere belirlenen önemli bir hukuki süreçtir. İştirak nafakası, eşlerin ya da müşterek çocukların boşanma sebebi ile ekonomik olarak zor duruma düşmesini önleyerek, onların yaşam standartlarını korumayı hedefler. İştirak nafakasının söz konusu olması için bazı kriterler gerekir.
Boşanma davası sonuçlanmış olmalıdır.
Çocuğun velayeti, diğer eşe bırakılmalıdır.
Velayeti kendine bırakılan eş, çocuğun bakım ve eğitim giderlerini karşılayabilecek durumda olmamasıdır.
İştirak nafakası davası açmak için yetkili aile mahkemesine başvuru yapılabilir. İştirak nafakası davası başvurusu dilekçe ile yapılır. Dilekçede her iki tarafın kimliği, nafakanın miktarı ve nafakanın gerekçelerine yer verilmelidir. Bu dava duruşmalı olarak görülen bir dava türüdür. Duruşmada, her iki taraf da teker teker dinlenilir. Mahkeme, nafaka miktarına her iki tarafın da sosyal ve ekonomik durumlarını göz önünde bulundurarak karar verir.
İştirak nafakası, eşlerin ya da müşterek çocukların yoksulluk içinde kalmalarına engel olmak için önemli bir hukuki araçtır. Bu nafaka eşlerin veya müşterek çocukların boşanma gibi nedenlerle ekonomik olarak zor duruma düşmelerini önler ve onların yaşam standartlarını korumasını sağlar.
Yoksulluk Nafakası
Yoksulluk nafakası, boşanma ya da ayrılık nedeni ile yoksulluğa düşebilecek olan tarafa, boşanmada kusuru daha ağır olmamak kaydı ile diğer tarafın ödediği yardım ödemesidir. Yoksulluk nafakasının temel özelliği boşanmadan dolayı yoksulluk yaşayan tarafın ekonomik olarak yeniden ayakta kalmasına destek olmaktır. Yoksulluk nafakası miktarı, tarafların gelirleri, gereksinimleri ve sosyal durumlarına göre belirlenir. Yoksulluk nafakası, farklı bir durum söz konusu olmadıkça 3 yıl ödenir.
Türk Medeni Kanunu’nun 175. maddesinde düzenlenmiş olan yoksulluk nafakasının şartları şu şekildedir.
Boşanma olmalıdır.
Boşanmada ağır kusurlu olan taraf diğer tarafı yoksulluğa düşürmemelidir.
Yoksulluk nafakası talebinde bulanan taraf, boşanma sebebi ile yoksulluğa düştüğünü ispatlamalıdır.
Yoksulluk nafakası davası açmak için aile mahkemesine başvuru yapılması gerekir. Bu dava, için öncelikle dilekçe hazırlanması gerekir. Dilekçede, nafaka alacaklısının ve borçlusunun kimliği, nafaka miktarı ve gerekçeler belirtilir. Dava, duruşmalı olarak görülür. Duruşmada, her iki taraf da dinlenir. Mahkeme, nafaka miktarını belirlerken nafaka alacaklısı ve nafaka borçlusunun sosyal ve ekonomik durumlarını göz önünde bulundurur ve bu doğrultuda karar alır.
Yoksulluk nafakası, boşanmadan kaynaklı yoksulluğa düşen tarafın ekonomik olarak toparlanmasını sağlamak üzere geliştirilen bir hukuki araçtır. Yoksulluk nafakası, boşanmadan dolayı yoksulluğa düşen tarafın, yaşam standartlarını korumayı hedefler.
Tedbir Nafakası Nedir?
Tedbir nafakası, tarafların evliyken ya da boşanma süreçlerinde ekonomik olarak güç durumda kalan eşe yasal bir koruma sağlamak maksadı ile verilen maddi destektir. Tedbir nafakası ödenmesine, boşanma davası sürecinde ya da boşanma kararının kesinleşmesinden önce hakim karar verir. Tedbir nafakası, ekonomik olarak zorluk yaşayan tarafın ev kirasının ödenmesi, çocukların bakım masraflarının karşılanması gibi amaçlarla ödenir.
Bu nafaka, daha büyük ekonomik sıkıntı içinde olan eşin korunmasına, boşanma sürecinde yaşanan belirsizliklerde geçimini sürdürebilmesini sağlar. Tedbir nafakası talep edebilmek için mahkemeye başvuru yapılır ve kararı hakim verir. Eşlerden biri, diğer tarafa tedbir nafakası ödeme yükümlülüğü ve mahkeme kararı ile karşılaşabilir.
Nafaka, geçici bir destek sağladığı için boşanma kararının kesinleşmesinden sonra kalıcı bir nafaka ödenip ödenmeyeceğine ayrıca karar verilir. Tedbir nafakası ödenen süre zarfında, tarafların ekonomik durumlarındaki değişiklikler ve boşanmanın sonuçları da dikkate alınır. Böylece nafaka miktarı ve süresi yeniden değerlendirmeye alınır.
Tedbir nafakası, eşlerin boşanma sürecinde yaşadıkları ekonomik dengesizlikleri en aza indirmek ve mağduriyetlerini engellemek üzere belirlenir. Bu sebeple hukuki süreç içinde tedbir nafakasının ne zaman talep edilebileceği, hangi durumlarda ödeneceği gibi konuların doğru şekilde takip edilmesi kritik öneme sahiptir.
Nafaka Davası Nasıl Açılır?
Boşandıktan sonra nafaka davası açmak için ilgili boşanmanın, anlaşmalı ya da çekişmeli davalardan hangisinin gerçekleşmiş olduğuna göre değişiklik gösterir. Öncelikle anlaşmalı boşanma davası ile boşanan ancak, boşanma esnasında yoksulluk nafakası talep edilmeyen durumlar ele alınabilir. Yargıtay, anlaşmalı boşanma sırasında yoksulluk nafakası talep edilmediğinde, boşanma davası sonrasında da yoksulluk nafakası talep edilemeyeceği yönünde karar alır. Ancak, anlaşmalı boşanma protokolüne göre yoksulluk nafakası talep edilmeyeceği tarih düzenlenmemişse, daha sonra yoksulluk nafakası talep edilebilir.
Çekişmeli davalarda ve mahkeme ilamında nafakaya hükmedilmemiş olan boşanma protokollerinde ise, taraflar boşandıktan sonra nafaka davası açılabilir. Ancak, 4721 Sayılı TMK m.178 hükmü uyarınca, “Nafaka alacaklısı bir yıl içinde dava açarak yoksulluk nafakası talebinde bulunmalıdır.” Bu durumda boşanma kararının kesinleşmesi ile başlayan bir yıllık zamanaşımı da söz konusudur. Zamanaşımı süresinin aşılması halinde, nafaka alacaklısı yoksulluk nafakası için gerekli şartları sağlamış olsa da nafaka talebinde bulunamaz.
Nafaka Davası İçin Gerekli Belgeler
Nafaka davası için gerekli belgeler arasında ilk sırada dava dilekçesi bulunur. Nafaka talebinin gerekçesi dilekçede açık ve net şekilde belirtilmelidir. Nafakaya ihtiyaç duyulduğunu ispatlayan her belge, dava dilekçesi ile birlikte mahkemeye ibraz edilmelidir. Dilekçenin usulüne uygun düzenlemek için uzman bir boşanma avukatından yardım almak, en doğru yaklaşımdır.
Boşanmadan Nafaka Davası Nasıl Açılır?
Türk Medeni Kanunu’nun 195.maddesine göre; eşlerden birinin evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde dava açma hakkı saklıdır. Bu düzenleme kapsamında, boşanmadan nafaka alınabilir. Boşanmadan alınabilen bu nafaka, tedbir nafakasıdır. Hâkim, TMK 197 madde hükmüne dayanarak eşlerin müşterek yaşamına ara verilmesi halinde taraflardan birinin diğerine ekonomik katısına dair tedbir alır. Tarafların boşanmadan nafaka alabilmesi için müşterek yaşama ara verilmesinin haklı bir nedene dayanması asıldır.
Avukatsız Nafaka Davası Açılır mı?
Nafaka davası avukatsız açılabilir, ancak bu sürecin oldukça karmaşık olduğu unutulmamalıdır. Bu sebeple profesyonel desteğe başvurmak son derece önemlidir. Nafaka davaları genellikle duygusal ve hukuki karmaşıklığın bir arada olduğu süreçler olduğu için bir boşanma avukatının bilgi ve tecrübesi, hak kaybına uğramamak açısından önemlidir.
Avukatsız nafaka davası açmak, bir dilekçe hazırlanması, yasal prosedürler, belgeler ve mahkeme süreci gibi konularda bilgi eksiklikleri yaşanması sebebiyle zor olabilir. Dava dosyasının eksik ya da hatalı olması durumunda dava süreci beklenenden daha uzun sürebilir. Avukat olmadan nafaka davası açmak, karşı tarafın avukatı ile sık sık karşı karşıya kalma ve mahkemede doğru savunmayı yapamama gibi zorlu aşamaları beraberinde getirebilir. Bu da davanın lehinize sonuçlanmasında güçlükler yaratabilir.
Nafaka davaları ile ilgili karmaşık süreçleri en iyi şekilde yönetebilmek için bir boşanma avukatının bilgisi, haklarınızı savunmanızı ve davanın daha hızlı sonuçlanmasını sağlayabilir. Avukatınız, size yasal danışmanlık sağlar ve süreci daha kontrollü bir şekilde ilerletir. Aynı zamanda olası sorunların da önüne geçebilirsiniz.
Profesyonel bir boşanma hukuku avukatı desteğine başvurmak, nafaka davasının daha etkili ve verimli şekilde sonuçlanmasını sağlar.
Boşandıktan Kaç Yıl Sonra Nafaka Davası Açılabilir?
Türk Medeni Kanunu’na göre boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içerisinde nafaka talebi yapabilirsiniz. Bu süre, nafaka hakkınızı kullanmanız için belirlenen yasal süredir. Bu süre içinde nafaka talebi yapmazsanız, hak kaybı yaşayabilirsiniz. İlerleyen dönemlerde bu hakkı geri almak oldukça zor olabilir.
Boşandıktan sonra nafaka talebinde bulunmak istiyorsanız, göz önünde bulundurmanız gereken en önemli husus, zamanaşımı süresinde başvurunuzu yapmaktır. Dava açma hakkınızı korumak ve nafaka talebinde bulunmak için zaman kaybetmemek için acele etmek gerekir. Aksi takdirde, geç kalırsanız mahkeme tarafından nafaka talebinizin reddedilme olasılığı artabilir.
Yaşam koşullarınızda değişiklik olması ya da daha önce ihtiyacınız olmadığı halde sonradan ihtiyaç duymanız durumunda, boşandıktan bir süre sonra nafaka talebinde bulunma hakkınız saklıdır. Ancak, yasal süreyi geçirirseniz bu hakka sahip olmanız zorlaşır.
Sonuç itibari ile boşanma davasının sonuçlanması sonrası dava açma ve nafaka talebinde bulunacaksanız, kesinlikle belirlenen yasal süreyi aşmamalısınız. Haklarınız korumak ve adil bir şekilde nafaka almak için zamanında harekete geçebilir, böylece önemli avantajlar elde edebilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Nafaka Nedir?
Nafaka, boşanma kararı sonrası ödeme yapmakla yükümlü olan tarafın diğer tarafa düzenli ödemede bulunmasıdır. Bu ödemeler genellikle destek ödemeleridir.
Nafaka Ne Süre Ödenir?
Nafaka ödemesinin süresini mahkeme kararları belirler. Belli bir süre için nafaka ödemesi yapılabileceği gibi sürekli olarak, ömür boyu da nafaka ödemesi devam edebilir.
Nafaka Zorunlu Mu?
Türkiye’de boşanma durumunda nafaka ödemesi, yasal bir sorumluluktur. Boşanma kararından sonra tarafların gelir durumu ve diğer tüm koşullar dikkate alınarak nafakaya hükmedilir.
Nafaka Miktarı Nasıl Belirlenir?
Nafaka miktarı tarafların gelir durumuna, mal varlığına, çocukların ihtiyaçlarına göre belirlenir. Mahkeme, adil bir nafaka miktarı belirlemek üzere davayı değerlendirir.
