Delil için ses kaydı almak suç mu, sorusuna belli usullere riayet edilerek hukuka uygun şekilde alındığı takdirde özel hukuk davalarında ve ceza yargılamalarında delil niteliği taşır cevabı verilebilir. Planlı şekilde delil almak için gizli ve habersiz kaydedilen, bu sebeple hukuka aykırı olan ses kaydı, ceza mahkemelerinde delil olarak kullanılamaz.
Sizin için hazırladığımız bu yazımızda vatandaşların kendi çabaları ile gizlice elde ettikleri ses kayıtlarının delil değeri taşıyıp taşımadığını birlikte inceleyim.
Ses Kaydı Nedir?
Delil için ses kaydı almak suç mu, sorusuna cevap vermeden önce ses kaydı nedir onu açıklayalım. Kişiler arasındaki konuşmaların kaydını, yüz yüze ya da haberleşme kanalları aracılığı ile yapabilir. Bu kayıt işlemi bir cihaz yardımıyla da yapılabilir. Ancak, ses kaydının alınabilmesi için, karşı tarafın izin vermesi gerekir. Buna göre, ses kaydı alınan kişiden bir izin alınabilir. Özellikle; yazılı izin alınması, ispat sırasında kolaylık sağlar. Diğer taraftan, izinsiz olarak ses kaydı almak suç teşkil edebilir.
Ses Kaydının Hukuki Tanımı Nedir?
Ses kaydı alma suçunun hukuka uygun şekilde elde edilen her çeşit delille ispat edilmesi mümkündür. Ancak, şu niteliğe sahip deliller reddedilir.
Delil hukuka aykırı yollarla elde edilmişse,
Delil ispata konu olayda kararı etkilemiyorsa,
Ses kaydı sadece davayı uzatmak amacı ile yapılmışsa
Bu durumda kişiler, hukuka aykırı olan bir delili suçun ispatında kullanamaz. Dolayısı ile kural olarak, izinsiz olarak alınan ses kaydı hukuka aykırı olduğu için, delil teşkil etmez. Delil için ses kaydı almak suç mu, sorusuna cevap almak ve haklarınızı tam olarak öğrenmek için bir hukuki yardım alabilirsiniz. Bunun için uzman bir ceza hukuku avukatı ile görüşebilirsiniz.
Hukuka Uygun Olan Ses Kayıtları Nelerdir?
Hukuka aykırı olarak delil için ses kaydı almak suç mu diye araştırıyorsanız, gizli ses kaydı almak ceza ve özel hukuk yargılamalarında delil olarak kullanılamaz. Ancak, bazı hallerde yaşanmış bir olayın tarafı olan kişilerin aldığı ses kayıtları, hukuka uygun delil olarak kabul edilebilir.
Yargıtay uygulamada, bazı şartların tamamının arada olduğu durumlarda elde edilen ses kayıtlarının, özel hukuk ve ceza hukuku anlamında hukuka uygun delil olarak kabul eder.
Ses kaydı yapan kişinin kendine ya da yakınına karşı işlenen itibarsızlaştırma, cinsel taciz ya da saldırı, hakaret, tehdit, iftira ya da şantaj gibi bir suç söz konusuysa, kayıt yapması suç değeri taşımaz. Kendine ya da bir yakınına karşı işlenen bir fiil suç teşkil etmese de, haksız saldırı bulunmazken yapılan ses kaydı, hukuka aykırıdır ve delil değerinde değildir.
Kayıt yapan kişinin ya da yakınlarının işlediği suç veya haksız saldırı, “tesadüfen” ya da “ani gelişen bir olay” şeklinde gelişmelidir. Tesadüfen ya da aniden gelişmeyen bir olayda sistematik ve planlı şekilde delil amacı ile alınan ses kayıtları, kanunlar nezdinde suç teşkil eder.
Ses kaydı yapan kişinin, işlenen suç sebebi ile kolluk güçlerine başvurma imkanının olmaması gerekir. Kolluk güçlerine başvurarak kanıtlar elde edilebiliyorsa, yapılan kayıtlar hukuka aykırıdır.
Ses kaydı yapan kişi kaybolma olasılığı olan kanıtları korumak maksadı ve yetkili makamlara sunmak üzere güvence altına almak amacı ile kayıt yapabilir. Ancak, bu kişinin ses kayıtlarını üçüncü kişilerle paylaşması veya bu amaçla ses kaydı alması suç teşkil eder. Ses kayıtları, polis veya jandarma gibi kolluk görevlilerine sunulabileceği gibi savcılık ya da mahkeme gibi adli makamlar da sunulabilir.
Alacak ve tazminat davası, boşanma davası gibi özel hukuk davalarında delil amacı ile kişinin kendinin ya da bir yakının iddiasını ispatlamak için sadece bir kez yapılan kayıtlar da delil değeri taşır. Örnekle açıklamak gerekirse, ablasını aldatan eniştesi bir kadınla samimi şekilde sohbet ederken yakalayan kız kardeş, bu durumu ses kaydı ile tespit edip boşanma davasında delil olarak sunabilir.
Özel dedektiflik bürolarının sistemli ve planlı şekilde özel hayatı ihlal edecek ses kaydı alması da suç teşkil eder. Suç teşkil eden materyaller ise hiçbir ceza ve hukuk davasında delil değerinde değildir.
Sıkça Sorulan Sorular
İzinsiz Olarak Alınan Ses Kaydı Hangi Suçları Oluşturabilir?
İzinsiz şekilde alınan ses kaydı; hukuka uygunluk şartlarını sağlamazsa, haberleşme gizliliğini ihlali, kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması, özel hayatın gizliliğini ihlal suçları söz konusu olur.
Hangi Hallerde Ses Kaydı Almak Hukuka Uygundur?
Ses kayıtlarının hukuka uygun kabul edilebilmesi için haklı bir sebebinin olması, yetkili makamlara sunma amacı taşıması, meşru müdafaa ve delilleri koruma amacı taşıması gerekir.
Ses Kaydı Alma Suçu İçin Avukat Şart Mı?
Ses kaydı alma suçu çeşitli süreçler içerir. Bu süreçte hak kaybının önüne geçmek ve haklarınızın neler olduğunu öğrenmek için bir ceza hukuku avukatı bilgisine başvurabilrisiniz.
