Emekli olduktan sonra başka işyerinde çalışan kişiler birçok soruya cevap arar. Emekliler için ek gelir ve sosyal bağları sürdürme imkanı sunan yeniden çalışma imkanı, beraberinde bazı haklar da getirir. Birçok çalışan, bu süreçte hangi haklara sahip olduğunu bilmediği için bazı noktalarda belirsizlikler yaşar. Emekli olduktan sonra çalışanlar için rehber niteliğinde olan bu yazımızda, emekli çalışanların işten ayrılma durumunda tazminat alıp almayacağını ve bu konudaki haklarının neler olduğunu ele aldık.
Emekli Çalışanın Hangi Durumlarda Tazminat Hakkı Doğar?
Emekli olduktan sonra çalışan kişiler, belli durumlarda tazminat almak hakkına sahip olabilir. Bu haklar ise hem iş kanunlarına hem de çalışanların iş sözleşmesine göre değişiklik gösterir. Peki, emekli olup çalışmaya devam eden kişilerin tazminat alabileceği durumlar nelerdir?
İşverenin Çalışanını İşten Çıkarması: Emekli bir çalışan, işveren tarafından haksız ya da geçerli sebeplerle işten çıkarılırsa, kıdem tazminatı alabilir. Bu durumda, işçinin tazminat hesabı işyerinde çalıştığı süre kapsamında hesaplanır.
Mobbing ve Taciz: İşyerinde mobbing ve taciz ya da kötü çalışma koşulları gibi durumlar, emekli çalışanın iş sözleşmesini feshederek kıdem tazminatı talep etme hakkı doğurur.
Sağlık Sorunları: Çalışanın sağlığı ile ilgili işini yapamayacak duruma gelmesi ve bu durumu resmi sağlık raporları ile belgelemesi ile iş akdini haklı nedenle feshedebilir ve tazminat talep edebilir.
İş Şartlarında Zorluklar: İşverenin, çalışanından habersiz olarak, iş koşullarını tek taraflı olarak ağırlaştırması, çalışanın iş akdini sonlandırarak kıdem tazminatı talebinde bulunması hakkını doğurur.
Emekli çalışanların tazminat hakkının korunması maksadı ile bu tip durumlarla karşılaşması durumunda, yasal süreçlerin dikkatli şekilde takibi önemlidir. İş kanunlarına uygun davranılması, olası hak kayıplarının önüne geçmede önemlidir. Emekli olduktan sonra çalışma haklarınız ile ilgili bir tazminat hukuku avukatı ile görüşebilirsiniz.
Emekli Olduktan Sonra Çalışan İşinden Ayrılırsa Tazminat Alabilir Mi?
Emekli olduktan sonra çalışmaya devam eden bir kişi, işinden ayrılması halinde tazminat alma hakkına sahip olabilir. Ancak, söz konusu bu hak belli şartlar kapsamında değerlendirilir. Öncelikle, çalışanın emekli olması sonrası bir işyerinde sigortalı olarak çalışmaya devam etmesine bakılır. Ayrıca, iş sözleşmesinin feshedilmesi de bazı özel durumlara göre değerlendirmeye alınır.
Emekli çalışanın tazminat hakkını oluşturan durumlar şu şekildedir.
İşveren tarafından işten çıkarılma İşveren iş sözleşmesini feshettiğinde, çalışanın kıdem tazminatı alma hakkı vardır.
Sözleşmenin haklı nedenlere bağlı feshi: Sağlık sorunları, işyerinin kapanması gibi haklı nedenler ile sözleşmenin sona ermesi durumunda, emekli çalışan için tazminat hakkı doğar.
Emekli çalışanın tazminat alamayacağı durumlar ise şu şekildedir.
Kendi talebi ile işten ayrılma: Kendi isteği ile işten ayrılan çalışan, kıdem tazminatı alamaz. Ancak, emeklilik yaşı ve şartlarını taşıması halinde değişiklikler yaşanabilir.
Disiplinsiz davranışlar: İşverenin haklı nedenler ile işten çıkardığı durumda tazminat hakkı ortana kalkar.
Sonuç itibari ile emekli olduktan sonra çalışmaya devam eden kişi işten ayrıldığında belirli şartlar altında tazminat talebinde bulunabilir. İşten çıkış şekli ve ayrılma nedeni de bu hakkın tayininde önemlidir. Bu sebeple, ayrılma sürecini iyi planlamak ve hukuki destek almak önemlidir.
Emekli Olan Kişi Kendi İsteğiyle İşten Ayrılırsa Tazminat Alabilir Mi?
Emekli bir çalışanın kendi talebi ile işten ayrılması, kıdem tazminatı konusunda bazı özel durumlar getirir. Genellikle, bir çalışanın kendi talebi ile işten ayrılması durumunda kıdem tazminatı hakkı olmaz. Ancak, emekli çalışanlar için de bazı istisnalar olabilir.
Bu istisnalar ise şu şekildedir.
SGK ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında; İş kanuna göre, emeklilik sebebi ile işten ayrılmada kıdem tazminatı hakkı doğar. Bu durumda, emekli olduktan sonra yeniden çalışan bir kişi, kendi talebi ile işten ayrılırsa emeklilik durumu gerekçesi ile kıdem tazminatı almaya hak kazanabilir.
Finansal Durum: İşverenin mali kriz yaşaması ya da işyerinin kapanması durumunda, emekli çalışan da diğer çalışanlar gibi kıdem tazminatı alma hakkına sahip olabilir.
Emekli olan kişi hangi durumlarda tazminat alamaz?
Kendi talebi ile istifa: Çalışan, emeklilik dışında bir nedenle kendi talebi ile istifa ederse kıdem tazminatı hakkı alamaz.
Devam Eden Çalışma: Emekli çalışan, kendi talebi ile işinden ayrıldığında kıdem tazminatı hakkı yoktur.
Tüm bu kriterlerin göz önünde bulundurulması, çalışanların haklarını korumasında büyük öneme sahiptir.
Emekli Çalışan İstifa Ederse İhbar Süresi Nasıl Belirlenir?
Emekli çalışanın işten ayrılma prosedürü, diğer çalışanlardan farklı bazı kurallar çerçevesinde değerlendirilir. Peki, emekli çalışan istifa ederse, ihbar süresi neye göre belirlenir?
İhbar Süresi Nedir?
İhbar süresi, işçi ya da işverenin iş sözleşmesini feshetmek istemesi durumunda karşı tarafa belli bir süre önce bilgi verme zorunluluğunu ifade eder. Bu süre ise çalışanın iş yerindeki kıdemine göre değişiklik gösterir.
6 ay ve altı kıdem: 2 hafta
6 ay ile 1.5 yıla kadar olan kıdem: 4 hafta
1.5 yıl ile 3 yıl dahil kıdem: 6 hafta
3 yılın üzerinde kıdem: 8 hafta
Bu kurallar emekli çalışanlar için şu şekilde işler.
Emekli olduktan sonra çalışmaya devam edenler, normal bir çalışan gibi ihbar süresi kapsamında değerlendirilir. Yani, belirtilen bu sürelere tabidir ve işten ayrılmadan önce işverene önceden bilgi vermesi gerekir.
Emeklilik Sebebi ile İşten Ayrılma:
Emeklilik sebebi ile işten ayrılan bir çalışanın, iş akdini feshetmeden önce işverene bildirimde bulunmak zorunluluğu yoktur. Bu durumda, ihbar süresi söz konusu olmaz.
Emekli bir çalışan istifa ettiğinde, ihbar süresi diğer çalışanlar ile aynı şekildedir. Ancak, emeklilik sebebi ile yapılan işten ayrılmalarda bu süreye tabi kalınmaz. Bu sebeple işin doğasına uygun şekilde hareket edilmesi gerekir.
Emekli olup çalışanların yıllık izni kaç gün?
Emekli olmasına karşın çalışmaya devam eden kişiler yıllık izin haklarını, normal çalışanlar ile aynı şekilde alabilir. İş Kanunu kapsamında, yıllık izin süreleri ise şu şekildedir:
1 ile 5 yıl arasında çalışan: 14 gün
5 ile 15 yıl arasında çalışan: 20 gün
15 yıl ve üzerinde çalışan: 26 gün
Aynı zamanda, 18 yaşının altındaki çalışanlar ile 50 yaşının üstündeki çalışanlar için yıllık izin süresi en az 20 gündür.
Sıkça Sorulan Sorular
Emekli Çalışanlar Hangi Durumlarda Kıdem Tazminatı Alabilir?
Emekli olduktan sonra başka bir iş yerinde çalışmaya başlayan kişiler, işyerindeki hizmet süresi en az bir yıl olmak şartı ile iş sözleşmesi kapsamında kıdem tazminatını almaya hak kazanabilir. Bunun için iş sözleşmesinin kıdem tazminatı almaya hak kazanacak şekilde sona ermiş olması gerekir. Bu durumda emekli çalışana, çalıştığı süreye uygun olarak kıdem tazminatı verilebilir.
Emekli Olan Kişi İkinci Defa Tazminat Alabilir Mi?
Kıdem tazminatı tüm çalışanları doğrudan ilgilendirir. İkramiyesini aldıktan sonra çalışmaya devam eden emekli için yeni bir kıdem tazminatı söz konusu olabilir. Ancak, emeklilik sonrası çalışma dönemi için yeni sözleşme imzalanır. Gerekli şartların oluşması durumunda ikinci bir kıdem tazminatı alma hakkı doğabilir.
Emekli Olduktan Sonra Başka Bir İşyerinde Çalışan İstifa Ederse Kıdem Tazminatı Alabilir Mi?
Çalışan, emeklilik dışında bir nedenden dolayı kendi talebi ile istifa ederse, kıdem tazminatı hakkı yoktur. Emekli çalışan, kendi talebi ile işten ayrılırsa kıdem tazminatı alamaz.
