Reşit olmayanla cinsel ilişki suçu ve cezası 15 ila 18 yaş arasındaki henüz reşit olmayan çocuklar ile reşit olanların, çocukların kendi iradeleri ile bir hile, cebir ya da şiddete maruza bırakmadan kendi istekleri ile karşılıklı rızaya dayalı olarak cinsel ilişkiye girmeleri sonucu ortaya çıkar.
Bu yazımızda Türk Ceza Kanunun 104. maddesinde açıkça yer verilen reşit olmayan ile cinsel ilişki suçu ve cezasını ayrıntılı olarak inceledik.
Reşit Olmayanla Cinsel İlişki Suçu Nedir?
Reşit olmayan kişiler ile cinsel ilişki suçu, TCK madde 104’de açıkça düzenlenmiştir. Buna göre; cebir, tehdit ve hile gibi etkenler olmaksızın 15 ila18 yaş arasında ve reşit olmayan çocuklarla karşılıklı rızaya dayalı cinsel ilişkiye girilmesi sonucu suç oluşur. Kendi rızası ile cinsel ilişki yaşayan taraflardan mağdur olanın yaşı 18’den küçük ise fiil diğer taraf açısından suç unsuru yaratır. Failin cezalandırılması için yaşının 18’den büyük ya da küçük olmasına bakılmaz.
Reşit olmayanla cinsel ilişki suçu, “Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlar” kısmında düzenlenmiştir. Denetimli serbestlik ve diğer ceza infaz uygulamaları açısından bu durumun özellikle dikkate alınması gerekir.
Cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar, şu şekilde sınıflandırılır.
Cinsel İstismar Suçu: 15 yaşını tamamlamayan çocuklara karşı bedensel temas içinde olmak sureti ile cinsel amaçla işlenen fiilleri kural olarak cezalandırır. 15 ila 18 yaş arasındaki çocuklara karşı hile, cebir, tehdit ya da iradeyi etkileyen bir nedenle çocuğun bedeni üzerinde yaşanan tüm fiiller de cinsel istismar suçu kapsamındadır.
Cinsel Saldırı Suçu: Yaşı büyük kişilere ya da 15 ila 18 yaş grubu mağdurlara hile, cebir, tehdit ya da iradeyi etkileyen başka bir neden olmaksızın bedensel temasta bulunmak kaydı ile cinsel amaçla işlenen fiilleri kural olarak cezalandırır.
Cinsel Taciz Suçu: Mağdurun yaşına bakılmaksızın, fail ile mağdur arasında bedensel temas olmaksızın, halk arasında laf atma, sözlü taciz şeklinde bilinen cinsel davranışlarla gerçekleşen fiilleri cezalandırır.
Reşit Olmayan ile Cinsel İlişki Suçu: 15 ila18 yaş grubundaki çocuklarla, çocuğun kendi rızası ile cinsel ilişkiye girilmesi durumunda reşit olmayanla cinsel ilişki suç unsuru oluşur.
Reşit Olmayan ile Cinsel İlişki Suçu Unsurları
Reşit olmayan biri ile cinsel ilişki suçu işlenmesinin en önemli unsuru mağdurun geçerli bir rızasının olup olmadığıdır. Mağdurun cinsel ilişki kurma ile ilgili özgür iradesi yoksa, failin hile, tehditlerinden ve cebirinden etkilenerek cinsel ilişkiye girmesi reşit olmayan biri ile cinsel ilişki suçu değil, cezası daha ağır bir suç olan çocuğun cinsel istismarı suçu unsurudur.
Mağdura uygulanan hilenin özgür iradesini ortadan kaldıracak nitelikte olması gerekir. Örnekle açıklamak gerekirse, Yargıtay uygulamasında mağdura yönelik “seninle evleneceğim”, “ömür boyu birlikte olacağız”, “seni seviyorum, sensiz olamam” gibi söylenen cümleler mağdurun özgür iradesini ortadan kaldıracak nitelikte bir hile olarak görülür.
Reşit olmayan bir kişi ile cinsel ilişki suçunda mağdurun 15 yaşını bitirmiş ancak 18 yaşını doldurmamış olması gerekir. Mağdurun yaşı 15’ten küçükse rızası olsa dahi cinsel istismar suçu ortaya çıkar. Bunun nedeni ise 15 yaşından küçük çocukların rızası geçerli sayılmamasıdır. Bu durum, ceza hukukunda hukuka uygunluk sebebi olarak kabul görmez.
Reşit olmayan biriyle cinsel ilişki suçunda mağdurenin rızası suç unsuru olarak kabul edilir. Bu nedenle, mağdurenin cinsel ilişkiye rıza göstermesi sanık ya da mağdur edilen çocuk lehine hukuka uygunluk nedeni olarak kabul edilir ve beraat kararına hükmedilmez. Çünkü, cinsel ilişkinin 15 ila 18 yaş arasındaki mağdurenin rızası ile yaşanırsa reşit olmayan ile cinsel ilişki suçu, cinsel ilişki mağdurenin rızası dışında gerçekleştiğinde ise cinsel istismar suçu ortaya çıkar.
Reşit olmayanla cinsel ilişki suçunun konusu 15 ila 18 yaş arasındaki biriyle rızaya dayalı olarak cinsel ilişkiye girilmesi eyleminin yarattığı, söz konusu suçta mağdurun rızası suçun unsuru kapsamında yer alır ve ilgilinin rızasının bu suç bakımından hukuka uygunluk nedenini yaratmaz.
Mağdurun yaşı nüfusunda 15 yaşından küçük olarak görülse de gerçek yaşı 15 yaşından büyükse mutlaka Adli Tıp Kurumundan kemik yaşının tespitini açıklayan bir rapor alınması gerekir. Adli Tıp Kurumu yaşı tespit edemediğinde, ceza mahkemesi tarafından tanıklar dinlenir ve yaş tespitinde bulunur.
15 ila18 yaş grubunda kendi rızası ile cinsel ilişkiye giren mağdurun zeka geriliği olduğuna dair Adli Tıp Kurumu raporu bulunuyorsa, failin bu durumu bilip bilmediği incelenir. Cinsel ilişki kurmadan önce tarafların birbirini ne kadar tanıdığı, sosyal ve ailevi ilişkileri göz önünde bulundurularak failin mağdurun zeka geriliğini bilip bilmediğine bakılır. Fail mağdurun zeka geriliğinden haberdar değil ya da zeka geriliği tıbbi inceleme dışında öğrenilemiyorsa, fail reşit olmayan ile cinsel ilişki suçu hükümlerine göre ceza alır. Ancak, fail mağdurun zeka geriliğinin farkındaysa ya da zeka geriliği dışardan kolayca anlaşılabiliyorsa, bu durumda fail cinsel istismar suçu hükümlerine göre yargılanır.
15-18 Yaş Grubunda İki Çocuk Arasındaki Cinsel İlişkinin Cezası Nedir?
15 ila18 yaş grubunda reşit olmayan iki çocuğun cinsel ilişkiye girmesi durumunda da reşit olmayanla cinsel ilişki suçu ortaya çıkar. Ancak, Yargıtay uygulamada 15 ila 18 yaş arasındaki iki çocuk arasında gerçekleşen cinsel ilişkide kız çocuğunu mağdur, erkek çocuğunu ise fail kimliğinde nitelendirir. Erkeğin fail olarak cezalandırılması pek çok uygulama problem yaratsa da Yargıtay reşit olmayan ile cinsel ilişki suçunda ikisi de 15 ila 18 yaş arasında olan çocuklardan erkek çocuğunu fail olarak kabul eder ve cezalandırma şeklindeki yerleşik unsurları dikkate alır.
Mağdurenin mahkeme sürecindeki beyanlarına ve tüm dosya detaylarına göre, sanığın, 15 ila 18 yaş arasında olan mağdure ile kendi rızasıyla zincirleme şekilde cinsel ilişkiye girdiğinin netleştiği hem hüküm tarihinde yürürlükte olan hem de hükümden sonra yürürlüğe giren 6545 sayılı Kanun ile değişik 5237 sayılı TCK.nın 104. maddesinde düzenlenen hükümlere göre 18 yaşından küçük failler tarafından da bu suçun işlenmesinin mümkün olduğu gözetilmeksizin, sanığın mahkûmiyeti yerine “Atılı suçun failinin on sekiz yaşından büyük kişiler olabileceği” gibi kanuni olmayan yetersiz gerekçeyle beraatine karar verilmesi, bozma sebebidir.
Reşit Olmayan ile Cinsel İlişki Suçu Cezası Nedir?
Reşit olmayanla cinsel ilişki suçunun cezası kanunlarda açık bir şekilde belirtilmiştir.
Hile, cebir ya da tehdit olmaksızın on beş yaşını bitiren çocukla cinsel ilişkiye giren kişi, şikayet üzerine, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile yargılanır.
Mağdur ile arasında evlenme yasağı olan kişi tarafından bu suçun işlenmesi durumunda, şikâyet olup olmadığına bakılmaksızın on yıldan on beş yıla kadar hapis cezası hükmedilir.
Evlat edinmek istediği çocuğun evlat edinme öncesi bakımını üstlenen ya da koruyucu aile ilişkisi kapsamında koruma, bakım ve gözetim yükümlülüğü olan kişi tarafından bu suçun işlenmesi durumunda şikâyete bakılmaksızın ceza hükmedilir.
Reşit Olmayanla Cinsel İlişki Suçu Şikayet Süresi ve Şikayetten Vazgeçme
Reşit olmayan bir kişiyle cinsel ilişki suçu, şikayete bağlı suçlar kategorisinde yer alır. Yaşı küçük mağdur kendisi şikayetçi olmadığında bir soruşturma süreci başlatılmaz. Mağdurun velisi ya da vasisinin şikayeti tek başına geçerli değildir. Veli ya da vasi şikayetçi olursa ayrıca mağdur küçüğün bu şikayet hakkındaki beyanına başvurulur. Hem şikayet hakkının kullanılması hem de şikayetten vazgeçme konusunda mutlaka mağdurun iradesine üstünlük tanınması gerekir. Bunun nedeni ise kanun rızayla cinsel ilişkiyi kişiye sıkı surette bağlı bir hak olarak düzenlemesidir. Mağdur, şikayet hakkını suçun işlenmesini takip eden 6 ay içinde kullanabilir.
Şikayetten vazgeçme, soruşturma ya da ceza davası açılmasından sonra kovuşturma aşaması da mümkündür. Mağdurun şikayetten vazgeçmesi durumunda soruşturma sürecinde kovuşturmaya yer olmadığına dair karar alınır ve mağdur aynı olayla ilgili bir daha şikayette bulunmaz. Ceza davasının açıldığı dava süreci olan kovuşturma sürecinde şikayetten vazgeçme durumunda mahkeme davanın düşmesine hükmedebilir.
Reşit Olmayanla Cinsel İlişki Suçunda Hangi Avukat ile Görüşülmeli?
Suç ve ceza medeni yargılamadan çok farklı bir işleyişe tabidir. Cinsel taciz, cinsel istismar ve reşit olmayan biri ile cinsel ilişki gibi hassas konular olan cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar söz konusu olduğunda uzman bir ceza hukuku avukatı ile görüşülmesi gerekir.
Reşit Olmayanla Cinsel İlişki Suçunda Uzlaşma ve Görevli Mahkeme
Reşit olmayanla cinsel ilişki suçu ve cezası asliye ceza mahkemesi tarafından görülen bir davadır. Uzlaşma, suç isnadı altında olan şahıs ile suçun mağduru olan şahıs, bir uzlaştırmacı vasıtası ile iletişim kurar ve anlaşmaya gidilir. Reşit olmayan biriyle cinsel ilişki suçu, uzlaşma kapsamında değildir.
Dava zamanaşımı süresi, suçun işlendiği tarih itibari ile belli bir süre geçtiği halde dava açılmamış ya da dava açılmasına karşın kanuni süre zarfında sonuçlanmamışsa, ceza davasının düşmesi sonucunu ortaya çıkaran bir ceza hukuku kurumudur.
Reşit olmayan biriyle cinsel ilişki suçu dava zamanaşımı süresi 8 yıl olarak belirlenmiştir. Söz konusu cinsel suça dair şikayet hakkı 6 aylık şikayet süresi içinde kullanılmak kaydı ile 8 yıllık zamanaşımı süresi içinde soruşturulabilir. Fail hakkında kamu davası başvurusu yapılabilir. Reşit olmayanla cinsel ilişki suçu hakkında yargılama yapma görevi, asliye ceza mahkemesinin görevidir.
Reşit Olmayanla Cinsel İlişki Suçu ve Cezası Adli Para Cezasına Çevirme, Erteleme ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Adli para cezası, işlenen bir suçun karşılığı olarak hapis cezası ile birlikte ya da yalnız uygulanabilen bir hukuki yaptırım şeklidir. Reşit olmayan bir kişi ile cinsel ilişki suçu sebebi ile hükmedilen hapis cezası, ceza miktarı sebebi ile adli para cezasına çevrilemez.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması sanık ile alakalı hükmolunan cezanın belli bir denetim süresi zarfında sonuç doğurmaması, denetim süresi içinde belli koşullar yerine getirildiğinde ceza kararının hiçbir sonuç doğurmayacak şekilde ortadan kaldırılması davanın düşmesini sağlayan bir ceza muhakemesi kurumudur. Reşit olmayan biriyle cinsel ilişki suçundan kaynaklı hükmolunan hapis cezası hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması (hagb) kararı verilebilir.
Ceza ertelenmesi ise mahkemenin belirlediği cezanın cezaevinde infaz edilmesinden şartlı olarak vazgeçilmesidir. Reşit olmayan kişi ile cinsel ilişki suçu sebebiyle hükmedilen hapis cezası ertelenebilir.
Reşit Olmayanla Cinsel İlişki Suçu Hakkında Yargıtay Kararları
Yargıtay 14. Ceza Dairesi E. 2020/11476 K. 2023/4283 T. 15.6.2021 kararında; “Sanık … yönünden yapılan değerlendirmede sanık ile mağdure arasındaki cinsel ilişkinin rızayla olduğunun anlaşılması, sanığın mahkemeye sunduğu dilekçede mağdureyle sevgililer gününden birkaç gün sonra buluştukları şeklindeki savunması, mağdurenin soruşturma evresinde sanıkla ilk buluşmalarının şubat ayı başında olduğu ve bu buluşmadan iki hafta sonra tekrar evlerinde buluşup cinsel ilişkiye girdikleri yönündeki beyanı, tanıklar … ile …’in ifadeleri ve tüm dosya kapsamı nazara alındığında, kayden 05.02.2000 doğumlu mağdurenin suç tarihinde on beş yaşından küçük olduğu hususunun tereddütte kalıp, bu durum lehe değerlendirilerek mevcut haliyle sanığın eyleminin değişen vasfa göre reşit olmayanla cinsel ilişki suçunu oluşturduğu gözetilerek hüküm kurulması yerine suç vasfının tayininde yanılgıya düşülerek yazılı şekilde karar verilmesi,”
Yargıtay 14. Ceza Dairesi E: “2014/9737,” K: 2015/11240, T: 02.12.2015 kararında “Suça sürüklenen çocuk hakkında reşit olmayanla cinsel ilişki suçundan kurulan hükmün temyiz incelemesine gelince;
Mağdurenin aşamalardaki anlatımları, savunma ile tüm dosya kapsamına göre, suça sürüklenen çocuk ile onyedi yaşındaki mağdure arasında rızaya dayalı olarak gerçekleştiği sabit olan cinsel davranışların cinsel ilişki boyutuna ulaşmadığı gibi oral yoldan penis ihracının da anılan kapsamda bulunmadığı, Yargıtay Ceza Genel Kurulunun Dairemizce de benimsenen 11.03.2008 gün ve 2007/253 Esas, 2008/82 sayılı Kararında da açıklandığı üzere 5237 sayılı TCK’nın 26/2. maddesindeki “kişinin üzerinde mutlak surette tasarruf edebileceği bir hakkına ilişkin olmak üzere, açıkladığı rızası çerçevesinde işlenen fiilden dolayı kimseye ceza verilmez” düzenlemesi karşısında, dosyada mevcut nüfus kaydına göre 21.07.1991 doğumlu olup suç tarihinde onyedi yaşı içerisinde bulunan mağdureye karşı rızası ile işlenip cinsel ilişki boyutuna varmayan cinsel davranışlarla ilgili olarak hukuka aykırılıktan söz edilemeyeceğinden, suça sürüklenen çocuğun müsnet suçtan beraati yerine, yazılı şekilde mahkûmiyetine karar verilmesi, kanuna aykırıdır.”
Yargıtay 14. C.D. 21.04.2014 tarih, 2012/6729 E., 2014/5373 K. “Reşit olmayanla cinsel ilişki suçunun düzenlendiği TCK’nın 104. maddesinin metninde suç olarak tarif edilen cinsel ilişkinin, erkek cinsel organının bir kadına vajinal veya anal yoldan ya da bir erkeğe anal yoldan ithal edilmesi olarak tanımlanması karşısında, mahkemenin oluşa uygun kabulüne göre, kayden 10.06.1991 doğumlu olup suç tarihinde 15 yaşını doldurmuş olan mağdur ile rızası ile öpüşüp seviştiği sırada mağdurun cinsel organına parmağını soktuğu anlaşılan hemcinsi sanığın, cinsel ilişki boyutuna varmayan cinsel davranışları nedeniyle hukuka aykırılıktan söz edilemeyeceğinden reşit olmayanla cinsel ilişki suçundan beraati yerine, yazılı şekilde düşme karar verilmesi…” yönünde karar verilmiştir.
Yargıtay 14. Ceza Dairesi E: “2012/9853,” K: “2014/7117.” T: 28.05.2014 “Suç tarihinde 17 yaşı içerisinde bulunan mağdure ile tanışıp arkadaş olan sanığın, cebir tehdit veya hile kullanmaksızın mağdureyle cinsel ilişkiye girmesinden sonra, ihbar üzerine polis memurlarınca yakalanmıştır. Mağdurenin sanıktan şikâyetçi olması karşısında, sanığın eyleminin reşit olmayanla cinsel ilişki suçunu oluşturduğu, bu suçun şikayet üzerine takip edilen suçlardan olup, süresinde yapılan şikayetin suçun oluşumu açısından yeterli olduğu göz önüne alınarak sanığın mahkûmiyetine karar verilmesi gerekir. Geçerli rıza halinde sonradan başka saiklerle yapılan şikayetin hukuken geçersiz olduğu şeklindeki kanuni olmayan gerekçeye dayanılarak yazılı şekilde beraat kararı verilmesi hukuka aykırıdır.”
Sıkça Sorulan Sorular
Reşit Olmayanla Cinsel İlişki Suçu Şikayete Bağlı Mı Suç Mu?
Mağdur 15 ila 18 yaş arasındaysa ve kendi rızası ile cinsel ilişkiye girmesi durumunda suç kapsamında yer alır. Ayrıca bu suç şikayete bağlı suçlardandır. Mağdur şikayetini geri çektiğinde, cezanın ertelenmesi durumu da ortaya çıkabilir.
Reşit Olmayanla Cinsel İlişkiye Girme Suçu Zamanaşımı Süresi Nedir?
Reşit olmayanla cinsel ilişkiye girme şikayete bağlı bir suç olmasından dolayı şikayet süresi, ilişki gerçekleştikten sonraki 6 ay olarak belirlenmiştir. Bunun yanında 8 sene içinde faille ilgili dava açılmazsa, bu durumda dava zamanaşımına uğrar.
Reşit Olmayanla Cinsel İlişkiye Girme Suçu Para Cezasına Çevrilebilir Mi?
TCK tarafından belirlenen bazı suçlar hapis cezasının para cezasına çevrilebilir. Bu durumda faile hükmolunan hapis cezası adli para cezası olarak çevrilebilir. Ancak, bu durum reşit olmayan ile cinsel ilişkiye girme suçunda geçerli bir durum değildir. Bu suç, şikayete bağlı bir suç olmasına karşın verilen hapis cezası adli para cezasına çevrilemez.
Türkiye’de Cinsel Rıza Yaşı Nedir?
Türkiye Avrupa’daki en yüksek cinsel rüşt yaşı olarak cinsel rıza yaşını 18 olarak belirlemiştir.
Reşit Olmayanla Cinsel İlişki Suçu Avukat Şart Mı?
Reşit olmayanla cinsel ilişki suçu oldukça zorlu ve karmaşık bir süreçten oluştuğu için bir ceza hukuku avukatı ile çalışılması gerekir.
